DERS:FEN BİLİMLERİ
KAZANIM: Maddenin hâllerini bilir ve aynı maddenin farklı hâllerine örnekler verir.
Maddelerin hâllerine ait temel özellikleri karşılaştırır.
|
MADDE DOĞADA 3 HALDE
BULUNUR
KATI
|
SIVI
|
GAZ
|
*Belirli şekilleri olan,dışarıdan etki olmadıkça şekli
değişmeyen,elimizle tutarak taşıyabileceğimiz maddelerdir.
BUZ,BARDAK,MASA,KİTAP,KALEM katı maddelerdir.
*Akıcı değildir.
ANCAK:Küçük taneli katılar,sıvı gibi akarlar.
TUZ,ŞEKER gibi.
|
*Belirli şekilleri yoktur.Bulunduğu kabın şeklini
alırlar.Sıvı bir maddeyi elimizde bir kaba koymadan taşıyamayız.
*Akıcıdırlar.
Su,sirke,süt,ayran,meyve suyu maddenin sıvı halidir.
|
*Belirli bir şekilleri yoktur.Konuldukları kabın
şeklini alırlar.
*Yayılma özellikleri vardır bulundukları ortamın her
yerine dağılır.
*Gaz maddelerin çoğunluğu gözle görülmez.
Hava,doğal gaz,oksijen,egzoz gazı
|
*Aynı madde doğada farklı hallerde bulunabilir.
ÖRNEĞİN: Su
*Maddenin dördüncü hali de vardır,Maddenin dördüncü hali
PLAZMA HALİ dir.Ancak plazma halinde maddeler çok azdır.ÖRNEĞİN:Plazma TV iç
kısmı,floresan lamba yanarken,Güneş maddenin plazma halidir.
MADDELERİN HALLERİNİ KARŞILARTIRABİLİRİZ
KATI MADDELERİN ÖZELLİKLERİ:
1.
Belirli bir şekle sahiptir.
2.
Belirli bir hacme sahiptir.(Boşlukta kapladığı
yer)
3.
Konulduğu kabın şeklini almazlar(Küçük taneli
akışkan katılar dışında)
4.
Sıkıştırılamazlar.(Sünger katı bir
maddedir,sıkıştırılabilir ancak kuvvet ortadan kalktığında eski hakine döner)
SIVI MADDELERİN ÖZELLİKLERİ:
1.
Belli bir şekle sahip değildir.
2.
Belli bir hacme sahiptir.
3.
Akıcılık özelliğine sahiptir.
4.
Konuldukları kabın şeklini alırlar.
5.
Sıkıştırılamazlar.
GAZ MADDELERİN ÖZELLİKLERİ:
1.
Belirli bir şekle sahip değildir.
2.
Belirli bir hacme sahip değildir.
3.
Bulundukları kabın şeklini alırlar.
4.
Sıkıştırılabilirler.
5.
Gazlar küçük gözeneklerden kolaylıkla
kaçabilir.Bulundukları ortama kolayca yayılır.
ŞİMDİ ÖĞRENDİKLERİMİZİ DEĞERLENDİRELİM
|
Aşağıdaki ifadeleri doğru ve yanlış olarak işaretleyelim.
Maddenin üç hali vardır.
|
||
Katı maddelerin bir hacmi yoktur.
|
||
Gaz maddeler sıkıştırılabilir.
|
||
Sıvı maddeler bulundukları kabın şeklini alırlar.
|
||
Küçük taneli katılar,katı oldukları için akıcı
değildir.
|
||
Katılar akışkandır.
|
||
SU,maddenin sıvı haline örnektir.
|
||
Buz,odun,kömür katı bir maddedir.
|
||
Sıvılar da katılar gibi akıcı değildir.
|
||
Gazlar,bulundukları ortamda kolayca yayılabilir.
|
||
Maddenin plazma hali çok yaygın değildir.
|
||
Su doğada katı,sıvı ve gaz halde de bulunur.
|
||
1-Hava ile
ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?
A-Belirli bir şekilleri vardır.
B-Gaz halindedir.
C-Sıkıştırılabilir.
D-Ortama yayılır.
|
9-Hangi madde
bir yönüyle diğerlerinden farklıdır?
A-Kum
B-Şeker
C-Un
D-benzin
|
|
2-Çaydanlıktan
bir bardak çay içen annem,bu olayı gerçekleştirirken sıvıların hangi
özelliğinden yararlanmıştır?
A-Belirli bir şekli olmasından.
B-Sıkıştırılabilir olmasından.
C-Hacmi olmasından.
D-Akışkan olmasından.
|
10-Gazlarla
ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A-Gazlar bulundukları ortama yayılır.
B-Gazlar bulundukları kabı doldurur.
C-Gaz madde bir halden başka bir hale geçemez.
D-Hava,gaz halindeki maddeleri içerir.
|
|
3-Aşağıdakilerden
hangisi maddelerin sıvı haline örnek verilebilir?
1 ve 2
B- 2 ve3 C-3 ve 4 D-2 ve 4
|
11-”Belirli bir
şekli vardır.Dışarıdan bir etki olmadığı sürece şeklini
korur,sıkıştırılamaz.”
Ayşe’nin sözünü ettiği madde
nedir?
A- Kolonya
B-meyve
suyu
C-Oksijen
gazı D-kalem
|
|
4-Tuz ,un ve
şeker gibi maddeler bulunduğu kabın şeklini alır ……………………….ancak
…………………….maddelerdir.
Yukarıdaki
ifadeleri nasıl tamamlarız?
A- Akışkan
değildir-katı
B- Akışkandır-sıvı
C- Akışkan
değildir-sıvı
D- Akışkandır-katı
|
12-Katı haldeki maddeler çok küçük
parçacıklara bölünüp toz haline geldiğinde akıcılık kazanırlar.
Yukarıdaki bilgiye hangi
seçenekte verilen örnek gösterilemez?
A-Kolonya B-meyve suyu
C-Oksijen gazı D-kalem
|
|
5-Aşağıdaki
ifadelerden hangisi doğrudur?
A- Sıvı
ve gazlar bulunduğu kabın şeklini alamazlar.
B- Katılar
sıkıştırılabilir.
C- Katıların
belli bir şekli vardır.
D- Gazlar
ortam içinde yayılmazlar.
|
13-Aşağıdakilerden hangisinde
maddenin üç halini de birer örnek verilmiştir?
A- Oksijen,buz,cam
B-Benzin,kolonya,su
C-Hava,tereyağ,ayran
D-Yoğurt,gaz yağı,mum
|
|
6-Ali ,delik bir
balonu şişirmeye çalıştı.Balona üflediği sırada hava delikten dışarı çıktı.
Verilen
bilgilerden hangisi yanlıştır?
A- Gazlar
küçük gözeneklerden kaçabilir.
B- Gaz
maddelerin varlığını hissedebiliriz.
C- Gazlar
bulundukları ortamda yayılabilir.
D- Gazlar,bulundukları
kabın şeklini almazlar.
|
14-Aşağıdaki maddelerden hangisi
günlük hayatımızda farklı hallerde kullanmayız
A- YAĞ
B- SABUN
C- DETERJAN
D- KAŞIK
|
|
7-Aşağıda bazı
maddelerin halleri verilmiştir.Hangisi yanlıştır?
KATI SIVI GAZ
A- Cam şişe kolonya hava
B- Mum süt su buharı
C- Kömür buz oksijen
D-
Odun süt karbondioksit
|
15-Aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?
A-Bütün
maddelerin kütlesi ve hacmi vardır.
B-Gaz
maddeler sıkıştırılabilir.
C-Sıvı
maddeler konuldukları kabın şeklini alır.
D-Küçük
tanecikli katılar konuldukları kabın şeklini alır.
|
|
8- I.Su buharı sıvı haldedir.
II.Sis gaz
haldedir.
III.Buz katı
haldedir.
IV.Su sıvı
haldedir.
Yukarıdaki bilgilerden hangisi ya da
hangileri doğrudur?
A- Yalnız I
B- II,III ve IV
B-
III ve IV D-I,II,III ve IV
|
16- Aşağıda verilen maddeler bir grup oluşturursa hangisi dışarıda kalır?
A) Limonata B) Kolonya C) Petrol D) Kum |
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder