Çevremizdeki Işık Ve Sesler Konu Anlatımı - 3. Sınıf Fen Bilimleri

1-Işığın Görmedeki Rolü:  Gündüzleri çevremizdeki varlıkları kolayca görebiliriz. Akşam olunca varlıkları görmekte zorluk çekeriz.

       Varlıkları görmek için ışığa ihtiyaç duyarız. Gözlerimizi kapattığımız zaman her yer karanlık olur.Açtığımızda çevremizdeki cisimleri ve ışığı görürüz.

        Çevremizi iyi görebilmek için  bulunduğumuz ortam iyi ışık almalıdır. Işık miktarı azaldıkça varlıkları görmemiz zorlaşır.

Karanlıkta hiçbir şey göremeyiz.

2-Işık Kaynakları:

    Işık yayarak çevresini aydınlatan cisimlere ışık kaynağı denir. Işık kaynakları

1-    Doğal ışık kaynakları

2-   Yapay ışık kaynakları olmak üzere ikiye ayrılır.

Doğal ışık kaynakları :Çevresine kendiliğinden ışık veren kaynaklara doğal ışık kaynağı denir.

·         Güneş

·         Yıldızlar

·         Şimşek

·         Ateş böceği

·          

En büyük doğal ışık kaynağımız Güneş’tir.

Biz cisimleri güneşin yaydığı ışık sayesinde görürüz.

      Yıldızlarda doğal ışık kaynaklarımızdandır. Kendi ışıklarını kendileri üretirler.

Yapay ışık kaynakları: İnsanlar tarafından yapılan ışık kaynaklarına yapay ışık kaynakları denir.

·         Mum

·         El feneri

·         Ampul

·         Trafik lambaları

·         Arabaların farları

·         Cep telefonları

·         Odun ateşi

·         Meşale

·         Gaz lambası

·         Deniz feneri

Vb. kaynaklar yapay ışık kaynaklarıdır.

Ay bazı geceler gökyüzünde parlak halde görünmesine rağmen bir ışık kaynağı değildir. Ay ,güneşten aldığı ışığı yansıtır.

-------------------------------------------

3-Sesin İşitmedeki Rolü:  Kulağımızın duyabildiği titreşimlere ses denir.

   Canlıların çevreleriyle iletişim kurabilmesi için görmeleri ve duymaları gerekir. Sesleri kulaklarımızla duyarız.Sesleri duyabilmemiz için cisimleri görmemiz şart değildir.Bazı cisimleri görmesekte seslerinden tanıyabiliriz.

Örnek;arkadaşlarımızı,taşıtları,hayvanları ve müzik aletlerini…

Ses kaynağı:Çevremizde ses oluşturan ve ses çıkaran cisimlere ses kaynağı denir.kulağımıza gelen bazı sesler doğal ,bazı sesler ise yapaydır.

1-Doğal Sesler:Doğada var olan seslerdir.

·         Gök gürültüsü

·         Rüzgar uğultusu

·         Dalga sesi

·         Yağmur

·         Şelaleden akan su sesi

·         Hayvan sesleri

2-Yapay Sesler:insanlar tarafından oluşturulan seslere yapay sesler denir.

·         Müzik aletlerinden çıkan sesler

·         Taşıtların sesleri

Sesleri Nasıl Duyarız

Sesler kaynağından çıktıktan sonra ışık gibi yayılır.Kulağımız bu sesleri toplar.Böylece kaynağından çıkan sesi duymuş oluruz.

      Bir kaynaktan çıkan ses, bir su damlasının durgun suya düştüğünde oluşturduğu halkalar gibi yayılır.

     Ses dalgalar halinde yayılır ve gözle görülmez. Ses dalgaları ne kadar yakınsa o kadar iyi duyarız.

  Ses kaynağına yaklaştıkça sesin şiddeti artar,sesin kaynağından uzaklaştıkça şiddeti azalır.Şiddetli sesler rahatsızlık vermekle kalmaz uzun süre gürültülü ortamlarda bulunanlarda işitme kaybı olur.

Ses havada dalgalar halinde yayıldığı gibi suda ve katı maddeler üzerinde de dalgalar halinde yayılır.

    Ses en hızlı  katılarda,

 Sonra sıvılarda,

En yavaşta gazlarda yayılır. Ses boşlukta yayılmaz.

Işık sesten daha hızlı yayılır.Bu yüzden gök gürültüsünden önce ışığı görürüz.

Ses kirliliği:Düzensiz veya şiddeti yüksek,kulağa hoş gelmeyen seslere gürültü veya ses kirliliği denir.

Gürlük: Sesin şiddetine gürlük denir.

------------------------------------------

ETKİNLİK-1

A:Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri verilen sözcüklerin uygun olanı ile doldurunuz.

Işıklar	battığında	lambaların	etrafımızı
güneş	farların	Trafik lambasının

 

    “Sabah……………………………. doğduğunda çevremizdeki varlıkları görmeye başlarız.Çünkü güneş’ten gelen………………………………….sayesinde etrafımız aydınlık olur.Akşam güneş……………………

hava kararır.Çevremizdeki varlıkları göremeyiz.

Evlerimizi……………………………………sayesinde aydınlatırız. Gece sürücüler araba………………………

Işığı ile yolu kolayca görebilir. Geceleri sokak ve caddeler sokak lambaları ile aydınlatılır. Böylece geceleri de ………………………………… görebiliriz.”

B.Aşağıda verilen resimlerin altına doğal ve yapay ışık kaynakları olduklarını yazınız.

C. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri verilen sözcüklerin uygun olanı ile doldurunuz.

dikkat	Düşük	kaybına
şiddeti	İşitme	yüksek

1.Bağırdığımızda sesimizin ………………… artar.

2.Rahatsız edici sesler……………..    dağınıklığına  sesbep olur.

3.Sesin şiddeti…………………… için belirleyicidir.

4.Şiddetli sesler işitme……………………..   sebep olabilir.

5. Karıncaların  yürürken çıkardıkları sesin

Şiddeti …………………………olduğundan bu sesleri işitemeyiz.