3. Sınıf Türkçe İsmin Hal Ekleri Konu Anlatımı - Ders Notu

İSMİN HALLERİ (yalın,-i,-e,-de,-den )

       Yalın Hali: İsmin ek almamış halidir. İsimler iyelik ( -im, -in )  ve çoğul eki ( -ler, -lar )aldıklarında da yalın halde sayılırlar.  Örnek: kitap, evim, kalemim,  masalar

-e Hali: Sonlarına, -e ya da -a eklerinden birini almış isimlerdir. -e halindeki isimler yönelme durumunu  belirtirler. Örnek: okula, köye, eve, kaleme

-i Hali:  Sonlarına, -i, -ı, -u,  veya -ü eklerinden birini almış isimlerdir. -i halindeki isimler cümledeki fiilin kimi  ya da neyi  etkilediğini gösterir. Örnek: evi, okulu, kalemi, üzümü

-de Hali: Sonlarına, -de, -da, -ta veya -te eklerinden birini almış isimlerdir. -de halindeki isimler bir oluşun, ya da içinde bulunma durumunu belirtirler. Örnek: okulda, evde, kitapta,

-den Hali: Sonlarına,  -den, -dan, -ten veya  -tan eklerinden birini  almış isimlerdir. Bir oluşun ya da kalışın başlama yerini bildirirler.Örnek: Ağaçtan, ormandan, okuldan, kitaptan, sınıftan,

UNUTMAYALIM!

Adın –i durumu                           :   -ı, -u, -ü   şekline girebilir.

Adın –e durumu                          :   -a   şekline girebilir.

Adın –de durumu                        :   -da, -te, -ta    şekline girebilir.

Adın –den durumu                       :  -dan, -tan, -ten şekline girebilir.

Tabloyu Tamamlayalım.
İsimler	Yalın hali	-e hali	-i hali	-de hali	-den hali
Kalem			kalemi
Ev					evden
okul				okulda
Peçete
Koltuk		koltuğa
Defter
Yatak
Ayna	ayna
Masa
Bardak					bardaktan
Su
Tabak				tabakta

UNUTMAYALIM!

Özel adlara eklenen “-i, -e, -de, -den” ekleri kesme işareti ile ayrılır.

Eren

Eren’i

Eren’e

Eren’de

Eren’den

Aşağıdaki tümcelerde adın hangi durumda bulunduklarını karşılarına yazınız

Özlem’i eve bıraktım. (…………………………………)

Çocuk çok ağlamış.   (……………………………..…)

Yoldan geldim         (…………………………….…)
Sınıftan çıktı.         (…………………………….…)

MİNİ TEST

1-“ Taşı taşa vursan taştan kıvılcım çıkar.” Cümlesinde “taş” sözcüğünün aldığı hal ekleri sırasıyla hangi seçenekte doğru verilmiştir?

A) –i hali, -den hali, -de hali 

B) – i hali, -de hali, yalın hali  

C) –i hali, -e hali, -den hali

2-“Gözlere” kelimesi ismin hangi halindedir?
A)Yalın hal         B) -e hali            C) -i hali           

3- Aşağıdaki kelimelerden hangisi ismin – i halindedir?

A) bardağı         B) evden          C) gül        

4- Aşağıdakilerden hangisi, ismin –den hal (durum) ekini almıştır?
     A) sokaktan      B) araba          C) midem
4-  “Sinek” isminin –e hal eki almış biçimi hangisidir?    A) Sinede     B) Sineğe C) Sinekte    

     5- İsmin ek almamış haline ne denir?    A) –i hali     B) – den hali C) yalın hali 

      

6-Aşağıdaki isimlerden hangisi yalın haldedir?
    A) elmalar     B) trenden    C) çivisi     D) kardeşi
7- “Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.” Atasözünde, hal eki almış kaç isim vardır?    A) 4      B) 3     C) 2        

8-Aşağıdaki isimlerden hangisi yalın halde değildir?     A) evim       B) kutuda      C) armut